Cykl biologiczny

mszyca zbożowa

Systematyka

Typ: Stawonogi – Arthropoda
Gromada: Owady – Insecta
Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe – Homoptera
Podrząd: Mszyce – Aphidodea
Rodzina: Mszycowate – Aphidiadae
Gatunek: Mszyca zbożowa – Sitobion avenae (F.)

Opis i biologia gatunku

    Mszyca zbożowa jest owadem koloru żółtozielonego, zielonego lub czerwonobrązowego do prawie czarnego o długości ciała 2,0-3,3mm, którego czułki osiągają długość ¾ ciała i odnóży.

    Zimują bezpłciowe larwy, osobniki dorosłe, rzadziej jaja. Jaja zimowe składane są na trawach, samosiewach, jak również na zbożach ozimych. Wczesną wiosną wylęgają się larwy, które przeobrażają się w bezskrzydłe założycielki rodu i dają początek następnym pokoleniom (do czternastu w jednym roku). W okresie wczesnego lata populacja na zbożach wzrasta na skutek migracji mszyc uskrzydlonych z roślin nieuprawnych i wcześnie dojrzewających zbóż.

    Gatunek ten występuje zazwyczaj liczniej po wykłoszeniu się zbóż, opanowując głównie kłosy, w mniej licznych koloniach w porównaniu z mszycą czeremchowo-zbożową. Pod koniec dojrzałości mlecznej zbóż, uskrzydlone osobniki tego gatunku przelatują na kukurydzę i trawy. Późną jesienią po kopulacji z bezskrzydłymi samcami samice jajorodne składają jaja na zimowanie.

    Mszyca ta wydziela spadź, na której rozwijają się pleśnie co obniża jakość przemiałową ziarna. Gatunek ten jest wektorem łagodnych szczepów wirusa żółtej karłowatości jęczmienia. Skutki zakażenia ozimin zaobserwować można następnego roku wiosną.

    Osobnik uskrzydlony mszycy zbożowej – (fot. P. Bereś)

    Kolonia mszycy zbożowej – (fot. P. Bereś)